ભારતના એવા રાજ્યો જ્યાં દિવાળી વિશેષ ઉત્સાહથી નથી ઉજવાતી – જાણો તેની પાછળનાં કારણો
આખા ભારતમાં તથા વિદેશમાં વસતા ભારતીયો માટે દિવાળી એ એક મહાપર્વ છે. ઘરો દીવડાઓથી શણગારાય છે, ફટાકડાઓના અવાજ ગુંજે છે અને પરિવારો એક સાથે મળી આનંદ માણે છે. પરંતુ દક્ષિણ ભારતના કેટલાક રાજ્યોમાં દિવાળી ઉત્તર ભારત જેટલી ધામધૂમથી ઉજવાતી નથી. ખાસ કરીને કેરળમાં આ તહેવાર ખૂબ જ હળવા અંદાજમાં ઉજવાય છે. તો આવું કેમ?
કેરળમાં દિવાળી ઓછી કેમ ઉજવાય છે?
કેરળને બહુસાંસ્કૃતિક રાજ્ય માનવામાં આવે છે. અહીં હિંદુ, મુસ્લિમ અને ખ્રિસ્તી – ત્રણેય સમુદાયો મોટી સંખ્યામાં રહે છે.
- 2011ની જનગણના મુજબ કેરળમાં 54.73% હિંદુ, 26.56% મુસ્લિમ અને 18.38% ખ્રિસ્તી વસે છે.
- આથી, “હિંદુઓ ઓછી સંખ્યામાં હોવાથી દિવાળી નથી ઉજવાતી” એવો દાવો ખોટો છે. હકીકતમાં, અહીંના લોકોના ધાર્મિક-સાંસ્કૃતિક પરંપરા દિવાળીની ઉજવણીને વધુ મોટી રીતે સ્વીકારતી નથી.
ઓણમ અને અન્ય તહેવારોનું મહત્વ
કેરળમાં દિવાળાથી વધુ ઓણમ અને વિષ્ણુ મહોત્સવ ખૂબ ધામધૂમથી ઉજવાય છે.
- ઓણમ તો અહીંનો મુખ્ય પ્રાંતિય તહેવાર છે, જેમાં સર્વધર્મ સમુદાયો ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લે છે.
- નાતાલ અને ઈદ જેવા તહેવારો પણ વિશાળ પ્રમાણમાં ઉજવાય છે.
તાજેતરના વર્ષોમાં, ઉત્તર ભારતીયોની વધતી સંખ્યા અને હિન્દી ફિલ્મોના પ્રભાવને કારણે હોળી જેવા ઉત્તર ભારતીય તહેવારો પણ કેરળમાં પ્રખ્યાત થઈ રહ્યા છે.
કૃષિ પેટર્નનો પ્રભાવ
કેરળમાં દિવાળીની ઉજવણી ઓછી થવાનું એક મોટું કારણ કૃષિ પરંપરા છે.
- ઉત્તર ભારતમાં દિવાળી પાક લણણીના સમય સાથે જોડાયેલી છે.
- કેરળમાં આ સમયગાળો નવા પાકના વાવેતર માટેનો છે, કેમ કે અહીં ઉત્તર-પૂર્વ ચોમાસાની શરૂઆત થાય છે.
- તેથી ખેડૂતો માટે આ સમય લણણી કરતા ખેતીના કાર્ય પર વધારે કેન્દ્રિત હોય છે.
નરકાસુરના વધનું પ્રતીક
કેરળ અને તમિલનાડુમાં દિવાળીને ભગવાન કૃષ્ણ દ્વારા રાક્ષસ નરકાસુરના વધના પ્રતીક તરીકે માનવામાં આવે છે.
- ઉત્તર ભારતમાં દિવાળી રામના અયોધ્યામાં વાપસી સાથે જોડાયેલી છે.
- દક્ષિણ ભારતમાં આ દિવસને અલગ દ્રષ્ટિકોણથી જોવામાં આવે છે.
તમિલનાડુ અને કર્ણાટકમાં દિવાળી
તમિલનાડુ : અહીં દિવાળીને નરક ચતુર્દશી તરીકે ઉજવાય છે. માન્યતા છે કે આ દિવસે કૃષ્ણે નરકાસુરનો વધ કર્યો હતો.
કર્ણાટક : અહીં દિવાળી બાલી ચતુર્દશી તરીકે ઉજવાય છે. તે ભગવાન વિષ્ણુએ રાજા બાલી પર વિજય મેળવ્યો તેનો પ્રતીક છે.
📌 સૂચના : આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી વિવિધ મીડિયા રિપોર્ટ્સ અને સામાન્ય સ્ત્રોતો પરથી તૈયાર કરવામાં આવી છે. 24 Info Express આમાં જણાવાયેલા દાવા, માન્યતાઓ અથવા તથ્યોની સ્વતંત્ર પુષ્ટિ કરતી નથી.